ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ หนึ่ง
สำรวจกองทัพที่สมรภูมิ กุรุกฺเษตฺร
โศลก 45
yadi mām apratīkāram
aśastraṁ śastra-pāṇayaḥ
dhārtarāṣṭrā raṇe hanyus
tan me kṣema-taraṁ bhavet
aśastraṁ śastra-pāṇayaḥ
dhārtarāṣṭrā raṇe hanyus
tan me kṣema-taraṁ bhavet
ยทิ มามฺ อปฺรตีการมฺ
อศสฺตฺรํ ศสฺตฺร-ปาณยห์
ธารฺตราษฺฏฺรา รเณ หนฺยุสฺ
ตนฺ เม เกฺษม-ตรํ ภเวตฺ
อศสฺตฺรํ ศสฺตฺร-ปาณยห์
ธารฺตราษฺฏฺรา รเณ หนฺยุสฺ
ตนฺ เม เกฺษม-ตรํ ภเวตฺ
ยทิ — ถึงแม้ว่า, มามฺ — ข้าพเจ้า, อปฺรตีการมฺ — ปราศจากการต่อต้าน, อศสฺตฺรมฺ — โดยไม่มีอาวุธ, ศสฺตฺร-ปาณยห์ — ผู้ที่มีอาวุธอยู่ในมือ, ธารฺตราษฺฏฺราห์ — เหล่าโอรสของ ธฺฤตราษฺฏฺร, รเณ — ในสมรภูมิ, หนฺยุห์ — อาจสังหาร, ตตฺ — นั้น, เม — สำหรับข้า, กฺเษม-ตรมฺ — ดีกว่า, ภเวตฺ — อาจเป็น
คำแปล
มันอาจเป็นการดีกว่าถ้าหากว่าเหล่าโอรสของ
คำอธิบาย
เป็นประเพณีตามหลักการต่อสู้ของ กฺษตฺริย ว่าศัตรูผู้ไม่มีอาวุธ และไม่ยินดีต่อสู้ไม่ควรถูกทำร้าย อย่างไรก็ดี อรฺชุน ทรงตัดสินใจแล้วว่าถึงแม้ศัตรูจะบุกรุกเข้ามาในสถานการณ์ที่ไม่เหมาะสมเช่นนี้พระองค์จะทรงไม่ยอมต่อสู้ โดยมิได้พิจารณาว่าฝ่ายตรงข้ามมีควาปรารถนาจะสู้รบแค่ไหน ลักษณะอาการทั้งหมดนี้ก็เนื่องมาจากหัวใจที่อ่อนโยนจากผลที่ทรงเป็นสาวกผู้ยิ่งใหญ่ขององค์ภควานฺนั้นเอง