ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ สิบเอ็ด

รูปลักษณ์จักรวาล

โศลก 44

tasmāt praṇamya praṇidhāya kāyaṁ
prasādaye tvām aham īśam īḍyam
piteva putrasya sakheva sakhyuḥ
priyaḥ priyāyārhasi deva soḍhum
ตสฺมาตฺ ปฺรณมฺย ปฺรณิธาย กายํ
ปฺรสาทเย ตฺวามฺ อหมฺ อีศมฺ อีฑฺยมฺ
ปิเตว ปุตฺรสฺย สเขว สขฺยุห์
ปฺริยห์ ปฺริยายารฺหสิ เทว โสฒุมฺ
ตสฺมาตฺ — ฉะนั้น, ปฺรณมฺย — ถวายความเคารพ, ปฺรณิธาย — นอนลง, กายมฺ — ร่างกาย, ปฺรสาทเย — เพื่อขอพระเมตตา, ตฺวามฺ — แด่พระองค์, อหมฺ — ข้าพเจ้า, อีศมฺ — แด่องค์ภควาน, อีฑฺยมฺ — ที่เคารพบูชา, ปิตา อิว — เหมือนพระบิดา, ปุตฺรสฺย — กับบุตร, สขา อิว — เหมือนกับเพื่อน, สขฺยุห์ — กับเพื่อน, ปฺริยห์ — คู่รัก, ปฺริยายาห์ — กับคนที่รักที่สุด, อรฺหสิ — พระองค์ควร, เทว — พระผู้เป็นเจ้าของข้า, โสฒุมฺ — อดทน

คำแปล

พระองค์ทรงเป็นองค์ภควานฺที่ทุกๆชีวิตเคารพบูชา ดังนั้นข้าพเจ้าขอก้มลงกราบแสดงความเคารพอย่างสูง และขอพระเมตตาจากพระองค์เหมือนกับบิดาอดทนต่อความอวดดีของบุตร เพื่อนอดทนต่อความทะลึ่งของเพื่อน หรือสามีอดทนต่อความสนิทสนมของภรรยา ได้โปรดกรุณาอดทนต่อความผิดพลาดที่ข้าพเจ้าอาจล่วงเกินต่อพระองค์

คำอธิบาย

บรรดาสาวกขององค์กฺฤษฺณเชื่อมกับพระองค์ในความสัมพันธ์หลายรูปแบบ บางคนอาจดูแลองค์กฺฤษฺณในฐานะที่เป็นบุตร บางคนอาจดูแลองค์กฺฤษฺณในฐานะที่เป็นสามี ในฐานะที่เป็นเพื่อน หรือในฐานะที่เป็นอาจารย์ องค์กฺฤษฺณและ อรฺชุน มีความสัมพันธ์กันฉันเพื่อน เสมือนดังบิดา สามี หรืออาจารย์ที่มีความอดทน องค์กฺฤษฺณก็ทรงมีความอดทนในลักษณะเดียวกัน