ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ สิบห้า
โยคะแห่งองค์ภควานฺ
โศลก 19
yo mām evam asammūḍho
jānāti puruṣottamam
sa sarva-vid bhajati māṁ
sarva-bhāvena bhārata
jānāti puruṣottamam
sa sarva-vid bhajati māṁ
sarva-bhāvena bhārata
โย มามฺ เอวมฺ อสมฺมูโฒ
ชานาติ ปุรุโษตฺตมมฺ
ส สรฺว-วิทฺ ภชติ มำ
สรฺว-ภาเวน ภารต
ชานาติ ปุรุโษตฺตมมฺ
ส สรฺว-วิทฺ ภชติ มำ
สรฺว-ภาเวน ภารต
ยห์ — ผู้ใดซึ่ง, มามฺ — ข้า, เอวมฺ — ดังนั้น, อสมฺมูฒห์ — ปราศจากความสงสัย, ชานาติ — รู้, ปุรุษ-อุตฺตมมฺ — บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า, สห์ — เขา, สรฺว-วิตฺ — ผู้รู้ทุกสิ่งทุกอย่าง, ภชติ — ถวายการอุทิศตนเสียสละรับใช้, มามฺ — แด่ข้า, สรฺว-ภาเวน — ในทุกๆด้าน, ภารต — โอ้ โอรสแห่งบาระทะ
คำแปล
ผู้ใดรู้จักข้าในฐานะองค์ภควานโดยไม่มีความสงสัย
คำอธิบาย
มีการคาดคะเนทางปรัชญามากมายเกี่ยวกับสถานภาพเดิมแท้ของสิ่งมีชีวิตและสัจธรรมสูงสุด โศลกนี้บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงอธิบายอย่างชัดเจนว่า ผู้ใดรู้ว่าองค์กฺฤษฺณทรงเป็นบุคลิกภาพสูงสุดเป็นผู้รู้ทุกสิ่งทุกอย่างโดยแท้จริง ผู้รู้ที่ไม่สมบูรณ์ได้แต่คาดคะเนเกี่ยวกับสัจธรรมเรื่อยไป ผู้รู้ที่สมบูรณ์จะไม่เสียเวลาอันมีค่าไปแต่จะปฏิบัติในกฺฤษฺณจิตสำนึกด้วยการอุทิศตนเสียสละรับใช้องค์ภควานฺโดยตรง ตลอดทั้งเล่มของ ภควัท-คีตา ความจริงนี้ได้เน้นทุกๆขั้นตอน แต่ยังมีนักตีความ ภควัท-คีตา ที่หัวรั้นมากมายพิจารณาว่าสัจธรรมสูงสุดและสิ่งมีชีวิตเป็นหนึ่งเดียวกันและเหมือนกัน
ความรู้พระเวทเรียกว่า ศฺรุติ เรียนรู้ด้วยการสดับฟัง เราควรรับสาส์นพระเวทจากผู้ที่เชื่อถือได้อย่างแท้จริง เช่น จากองค์กฺฤษฺณ และผู้แทนของพระองค์ ณ ที่นี้องค์กฺฤษฺณทรงแยกแยะทุกสิ่งทุกอย่างได้งดงามมาก และเราควรสดับฟังจากแหล่งนี้ เพียงแต่สดับฟังเหมือนกับสุกรนั้นไม่เพียงพอเราต้องเข้าใจจากผู้ที่เชื่อถือได้อีกด้วย ไม่ใช่เพียงคาดคะเนเชิงวิชาการแต่เราควรสดับฟัง ภควัท-คีตา ด้วยยอมจำนนว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้เป็นรององค์ภควานฺเสมอ ผู้ใดเข้าใจเช่นนี้ตามบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าศฺรี กฺฤษฺณนั้นเป็นผู้รู้จุดมุ่งหมายของคัมภีร์พระเวท นอกเหนือจากนั้นไม่มีใครรู้จุดมุ่งหมายของคัมภีร์พระเวท
คำว่า ภชติ สำคัญมาก มีหลายแห่งได้เน้นคำ ภชติ ในความสัมพันธ์กับการรับใช้องค์ภควานฺ หากบุคคลปฏิบัติกฺฤษฺณจิตสำนึกในการอุทิศตนเสียสละรับใช้องค์ภควานฺอย่างสมบูรณ์เข้าใจได้ว่าเขาได้เข้าใจความรู้พระเวททั้งหมด ใน ไวษฺณว ปรมฺปรา กล่าวไว้ว่าหากผู้ใดปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้แด่องค์กฺฤษฺณก็ไม่มีความจำเป็นกับวิถีทิพย์อื่นใดเพื่อให้เข้าใจสัจธรรมที่สมบูรณ์สูงสุด เพราะได้มาถึงจุดหมายปลายทางเรียบร้อยแล้ว จากการปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อองค์ภควานฺทำให้เสร็จสิ้นวิธีการพื้นฐานเพื่อความเข้าใจทั้งหมด แต่หากผู้ใดหลังจากคาดคะเนเป็นเวลาร้อยๆพันๆชาติและมาไม่ถึงจุดที่ว่าองค์กฺฤษฺณคือบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า และตัวเขาต้องศิโรราบต่อพระองค์ จากตรงนี้การคาดคะเนทั้งหมดเป็นเวลาหลายปีและหลายชาติจะเป็นการเสียเวลาไปโดยเปล่าประโยชน์