ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ สิบแปด
บทสรุปความสมบูรณ์แห่งการเสียสละ
โศลก 17
yasya nāhaṅkṛto bhāvo
buddhir yasya na lipyate
hatvāpi sa imāḻ lokān
na hanti na nibadhyate
buddhir yasya na lipyate
hatvāpi sa imāḻ lokān
na hanti na nibadhyate
ยสฺย นาหงฺกฺฤโต ภาโว
พุทฺธิรฺ ยสฺย น ลิปฺยเต
หตฺวาปิ ส อิมาฬฺ โลกานฺ
น หนฺติ น นิพธฺยเต
พุทฺธิรฺ ยสฺย น ลิปฺยเต
หตฺวาปิ ส อิมาฬฺ โลกานฺ
น หนฺติ น นิพธฺยเต
ยสฺย — ผู้ซึ่ง, น — ไม่เคย, อหงฺกฺฤตห์ — ของอหังการ, ภาวห์ — ธรรมชาติ, พุทฺธิห์ — ปัญญา, ยสฺย — ผู้ซึ่ง, น — ไม่เคย, ลิปฺยเต — ยึดติด, หตฺวา — สังหาร, อปิ — แม้, สห์ — เขา, อิมานฺ — นี้, โลกานฺ — โลก, น — ไม่เคย, หนฺติ — สังหาร, น — ไม่เคย, นิพธฺยเต — ถูกพันธนาการ
คำแปล
ผู้ที่ไม่ถูกกระตุ้นด้วยอหังการ
คำอธิบาย
โศลกนี้องค์ภควานฺทรงให้ข้อมูลแก่ อรฺชุน ว่าความปรารถนาที่จะไม่สู้รบเกิดจากอหังการ อรฺชุน ทรงคิดว่าตนเองเป็นผู้กระทำกิจกรรม แต่มิได้พิจารณาถึงการอนุมัติสูงสุดทั้งภายในและภายนอก หากไม่รู้ว่ามีการอนุมัติสูงสุดแล้ว อรฺชุน จะทรงปฏิบัติไปทำไม แต่ผู้ที่รู้เครื่องมือของงานตัวเขาเป็นผู้ทำงาน และองค์ภควานฺทรงเป็นผู้อนุมัติสูงสุดเป็นผู้ที่สมบูรณ์ในการกระทำทุกสิ่งทุกอย่าง บุคคลเช่นนี้ไม่อยู่ในความหลงกิจกรรมส่วนตัว และความรับผิดชอบเกิดขึ้นจากอหังการ และความไม่มีธรรมะหรือขาดกฺฤษฺณจิตสำนึก ผู้ใดที่ปฏิบัติในกฺฤษฺณจิตสำนึกภายใต้การชี้นำขององค์อภิวิญญาณ หรือองค์ภควานฺ ถึงแม้ว่ากำลังสังหารเขามิได้สังหาร และจะไม่ได้รับผลกรรมจากการสังหารเช่นนั้นด้วย เมื่อทหารปฏิบัติการภายใต้คำสั่งของผู้บังคับบัญชาจะไม่ถูกจับขึ้นศาล แต่หากทหารสังหารด้วยเหตุผลส่วนตัวแน่นอนว่าเขาจะต้องถูกศาลตัดสิน