ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ สิบแปด
บทสรุปความสมบูรณ์แห่งการเสียสละ
โศลก 22
yat tu kṛtsna-vad ekasmin
kārye saktam ahaitukam
atattvārtha-vad alpaṁ ca
tat tāmasam udāhṛtam
kārye saktam ahaitukam
atattvārtha-vad alpaṁ ca
tat tāmasam udāhṛtam
ยตฺ ตุ กฺฤตฺสฺน-วทฺ เอกสฺมินฺ
กาเรฺย สกฺตมฺ อไหตุกมฺ
อตตฺตฺวารฺถ-วทฺ อลฺปํ จ
ตตฺ ตามสมฺ อุทาหฺฤตมฺ
กาเรฺย สกฺตมฺ อไหตุกมฺ
อตตฺตฺวารฺถ-วทฺ อลฺปํ จ
ตตฺ ตามสมฺ อุทาหฺฤตมฺ
ยตฺ — นั้นซึ่ง, ตุ — แต่, กฺฤตฺสฺน-วตฺ — ประหนึ่งเป็นทั้งหมด, เอกสฺมินฺ — ในหนึ่ง, กาเรฺย — งาน, สกฺตมฺ — ยึดติด, อไหตุกมฺ — ไม่มีสาเหตุ, อตตฺตฺว-อรฺถ-วตฺ — ปราศจากความรู้แห่งความเป็นจริง, อลฺปมฺ — ขาดแคลนมาก, จ — และ, ตตฺ — นั้น, ตามสมฺ — ในระดับแห่งความมืด, อุทาหฺฤตมฺ — กล่าวว่าเป็น
คำแปล
และความรู้ที่ทำให้เขายึดติดอยู่กับงานชนิดเดียวว่าเป็นทุกสิ่งทุกอย่าง
คำอธิบาย
“ความรู้” ของคนธรรมดาสามัญอยู่ในระดับแห่งความมืดหรืออวิชชาเสมอ เพราะว่าทุกๆชีวิตอยู่ในพันธสภาวะซึ่งเกิดมาในระดับอวิชชา ผู้ที่ไม่พัฒนาความรู้จากผู้ที่เชื่อถือได้หรือจากคำสั่งสอนของพระคัมภีร์มีความรู้ที่จำกัดอยู่กับร่างกาย เขาไม่สนใจเกี่ยวกับการปฏิบัติตามคำแนะนำของพระคัมภีร์ สำหรับบุคคลนี้เงินตราคือพระเจ้า และความรู้หมายถึงความพึงพอใจกับอุปสงค์ทางร่างกาย ความรู้เช่นนี้ไม่มีความสัมพันธ์กับสัจธรรมซึ่งเหมือนกับความรู้ของสัตว์เดรัจฉานธรรมดา เช่น ความรู้ในการกิน การนอน การป้องกันตัว และเพศสัมพันธ์ มีการอธิบายในที่นี้ว่าความรู้เช่นนี้เป็นผลผลิตของระดับแห่งความมืด อีกนัยหนึ่งความรู้เกี่ยวกับจิตวิญญาณเหนือร่างกายนี้เรียกว่าความรู้ในระดับความดี ความรู้ที่ผลิตทฤษฎีและลัทธิมากมายตามตรรกวิทยาทางโลก และการคาดคะเนทางจิตเป็นผลผลิตของระดับตัณหา และความรู้ที่เกี่ยวเนื่องกับการรักษาร่างกายให้สะดวกสบายเท่านั้น กล่าวว่าอยู่ในระดับอวิชชา