ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ เจ็ด

ความรู้แห่งสัจธรรม

โศลก 25

nāhaṁ prakāśaḥ sarvasya
yoga-māyā-samāvṛtaḥ
mūḍho ’yaṁ nābhijānāti
loko mām ajam avyayam
นาหํ ปฺรกาศห์ สรฺวสฺย
โยค-มายา-สมาวฺฤตห์
มูโฒ ’ยํ นาภิชานาติ
โลโก มามฺ อชมฺ อวฺยยมฺ
— ไม่, อหมฺ — ข้า, ปฺรกาศห์ — ปรากฏ, สรฺวสฺย — ต่อทุกคน, โยค-มายา — ด้วยพลังเบื้องสูง, สมาวฺฤตห์ — ถูกปกคลุม, มูฒห์ — โง่, อยมฺ — เหล่านี้, — ไม่, อภิชานาติ — สามารถเข้าใจ, โลกห์ — บุคคล, มามฺ — ข้า, อชมฺ — ไม่มีการเกิด, อวฺยยมฺ — ไม่มีวันสิ้นสุด

คำแปล

ข้าไม่เคยปรากฏกับคนโง่และผู้ด้อยปัญญา สำหรับพวกนี้ข้าถูกปิดบังด้วยพลังเบื้องสูงของข้า ดังนั้นพวกเขาจึงไม่รู้ว่าข้าไม่มีการเกิดและไม่มีความผิดพลาด

คำอธิบาย

อาจเถียงว่าเนื่องจากองค์ศฺรี กฺฤษฺณทรงปรากฏบนโลกนี้และทุกคนได้เห็นองค์กฺฤษฺณ แล้วเหตุใดปัจจุบันนี้พระองค์จึงไม่ทรงปรากฏให้ทุกคนเห็นอีก อันที่จริงพระองค์ทรงมิได้ปรากฏต่อทุกคน ขณะที่องค์กฺฤษฺณทรงปรากฏมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่สามารถเข้าใจว่าพระองค์คือองค์ภควานฺ ที่ชุมนุมของเหล่า กุรุ เมื่อ ศิศุปาล พูดต่อต้านการที่องค์กฺฤษฺณทรงได้รับเลือกให้เป็นองค์ประธานในที่ประชุม ภีษฺม สนับสนุนองค์กฺฤษฺณ และประกาศว่าองค์กฺฤษฺณคือองค์ภควานฺ ในทำนองเดียวกัน ปาณฺฑว และบุคคลอื่นๆอีกไม่กี่คนทราบว่าองค์กฺฤษฺณคือองค์ภควานฺไม่ใช่ทุกๆคนจะทราบ พระองค์ทรงมิได้เปิดเผยต่อผู้ไม่ใช่สาวกและบุคคลธรรมดาทั่วไป ดังนั้นใน ภควัท-คีตา องค์กฺฤษฺณทรงตรัสว่านอกจากสาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์แล้วมวลมนุษย์พิจารณาว่าองค์กฺฤษฺณก็เหมือนกับพวกตน พระองค์ทรงปรากฏต่อสาวกในฐานะเป็นแหล่งกำเนิดแห่งความสุขทั้งปวง แต่สำหรับบุคคลอื่นผู้ที่ด้อยปัญญาไม่ใช่สาวกพระองค์ทรงถูกปกคลุมด้วยพลังงานเบื้องสูง

บทมนต์ของพระนาง กุนฺตี ใน ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ (1.8.19) ได้กล่าวไว้ว่าองค์ภควานฺทรงถูกปกคุลมด้วยม่านแห่ง โยค-มายา ดังนั้นบุคคลทั่วไปไม่สามารถเข้าใจพระองค์ม่านแห่ง โยค-มายา นี้ได้มีการยืนยันไว้ใน อีโศปนิษทฺ (มนฺตฺร 15) โดยสาวกภาวนาว่า

หิรณฺมเยน ปาเตฺรณ
สตฺยสฺยาปิหิตํ มุขมฺ
ตตฺ ตฺวํ ปูษนฺนฺ อปาวฺฤณุ
สตฺย-ธรฺมาย ทฺฤษฺฏเย
“โอ้ องค์ภควานฺของข้า พระองค์ทรงเป็นผู้ดำรงรักษาจักรวาลทั้งหมดและการอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อพระองค์เป็นหลักศาสนาที่สูงสุด ดังนั้นข้าพเจ้าขอสวดภาวนาให้พระองค์ทรงดำรงรักษาข้าพเจ้าไว้เช่นเดียวกัน รูปลักษณ์ทิพย์ของพระองค์ถูกปกคลุมด้วย โยค-มายา รัศมี พฺรหฺม-โชฺยติรฺ คือพลังเบื้องสูงที่ปกคลุมพระองค์ขอให้พระองค์ทรงโปรดกรุณาเคลื่อนย้ายรัศมีอันเจิดจรัสที่บังข้าไม่ให้เห็นรูปลักษณ์ สจฺ-จิทฺ-อานนฺท-วิคฺรห ของพระองค์ซึ่งเป็นอมตะเปี่ยมไปด้วยความปลื้มปีติสุขและความรู้” องค์ภควานฺในรูปลักษณ์ทิพยที่ปลื้มปีติสุขและเปี่ยมความรู้ถูกปกคลุมด้วยพลังงานเบื้องสูงแห่ง พฺรหฺม-โชฺยติรฺ และผู้ด้อยปัญญาที่ไม่เชื่อในรูปลักษณ์ไม่สามารถเห็นองค์ภควานฺด้วยเหตุนี้

ใน ศฺรีมทฺ-ภาควตมฺ (10.14.7) มีบทมนต์โดยพระพรหมเช่นกันดังนี้ “โอ้ องค์ภควานฺ โอ้ องค์อภิวิญญาณ โอ้ ปรมาจารย์แห่งมวลอิทธิฤทธิ์จะมีผู้ใดสามารถคำนวณพลังอำนาจและลีลาของพระองค์ในโลกนี้ได้ พระองค์ทรงแผ่ขยายพลังงานเบื้องสูงของพระองค์ตลอดเวลาจึงไม่มีผู้ใดสามารถเข้าใจพระองค์นักวิทยาศาสตร์และนักวิชาการผู้คงแก่เรียนสามารถตรวจสอบธาตุพื้นฐานของละอองปรมณูในโลกวัตถุหรือแม้แต่ดาวเคราะห์ต่างๆ แต่จะไม่สามารถคำนวณพลังงานและพลังอำนาจของพระองค์ถึงแม้ว่าพระองค์ทรงปรากฏอยู่ต่อหน้าพวกเขา” ศฺรี กฺฤษฺณบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงไม่เพียงแต่ไม่มีการเกิดเท่านั้น แต่ยังทรงเป็น อวฺยย ไม่มีที่สิ้นสุด รูปลักษณ์อมตะแห่งความปลื้มปีติสุขและความรู้ รวมทั้งพลังงานของพระองค์ทั้งหมดทรงไร้ขอบเขตไม่มีที่สิ้นสุด