ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ แปด
การบรรลุถึงองค์ภควานฺ
โศลก 11
yad akṣaraṁ veda-vido vadanti
viśanti yad yatayo vīta-rāgāḥ
yad icchanto brahma-caryaṁ caranti
tat te padaṁ saṅgraheṇa pravakṣye
viśanti yad yatayo vīta-rāgāḥ
yad icchanto brahma-caryaṁ caranti
tat te padaṁ saṅgraheṇa pravakṣye
ยทฺ อกฺษรํ เวท-วิโท วทนฺติ
วิศนฺติ ยทฺ ยตโย วีต-ราคาห์
ยทฺ อิจฺฉนฺโต พฺรหฺม-จรฺยํ จรนฺติ
ตตฺ เต ปทํ สงฺคฺรเหณ ปฺรวกฺเษฺย
วิศนฺติ ยทฺ ยตโย วีต-ราคาห์
ยทฺ อิจฺฉนฺโต พฺรหฺม-จรฺยํ จรนฺติ
ตตฺ เต ปทํ สงฺคฺรเหณ ปฺรวกฺเษฺย
ยตฺ — ซึ่ง, อกฺษรมฺ — พยางค์ โอม, เวท-วิทห์ — บุคคลผู้ชำนาญในคัมภีร์พระเวท, วทนฺติ — กล่าว, วิศนฺติ — เข้า, ยตฺ — ในที่ซึ่ง, ยตยห์ — ปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่, วีต-ราคาห์ — ในชีวิตสละโลก, ยตฺ — ซึ่ง, อิจฺฉนฺตห์ — ต้องการ, พฺรหฺม-จรฺยมฺ — พรหมจรรย์, จรนฺติ — ปฏิบัติ, ตตฺ — นั้น, เต — แด่เธอ, ปทมฺ — สถิต, สงฺคฺรเหณ — โดยสรุป, ปฺรวกฺเษฺย — ข้าจะอธิบาย
คำแปล
บุคคลผู้รอบรู้คัมภีร์พระเวทเปล่งเสียง
คำอธิบาย
องค์ศฺรี กฺฤษฺณทรงแนะนำ อรฺชุน ให้ฝึกปฏิบัติ ษฏฺ-จกฺร-โยค ซึ่งต้องกำหนดลมปราณชีวิตระหว่างคิ้วทั้งสอง สมมติว่า อรฺชุน อาจไม่รู้ว่าการปฏิบัติ ษฏฺ-จกฺร-โยค ว่าเป็นเช่นไร องค์กฺฤษฺณจะทรงอธิบายถึงวิธีการในโศลกต่อๆไปโดยตรัสว่า พฺรหฺมนฺ ถึงแม้ว่าเป็นหนึ่งไม่มีสอง มีปรากฎการณ์และลักษณะต่างกันโดยเฉพาะสำหรับพวกไม่เชื่อในรูปลักษณ์ อกฺษร หรือ โอํ-การ คำว่า โอํ เหมือนกับ พฺรหฺมนฺ ณ ที่นี้องค์กฺฤษฺณทรงอธิบายถึง พฺรหฺมนฺ อันไร้รูปลักษณ์ซึ่งนักปราชญ์ผู้อยู่ในระดับสละโลกบรรลุถึง
ในระบบแห่งความรู้พระเวทจากจุดเริ่มต้นนักศึกษาถูกสอนให้เปล่งเสียง โอํ และเรียนรู้ พฺรหฺมนฺ อันไร้รูปลักษณ์สูงสุดด้วยการอยู่กับพระอาจารย์ทิพย์ ถือเพศพรหมจรรย์โดยสมบูรณ์จึงรู้แจ้งสองลักษณะของ พฺรหฺมนฺ การปฏิบัติเช่นนี้มีความสำคัญมากสำหรับนักศึกษาที่จะเจริญก้าวหน้าในชีวิตทิพย์ แต่ในปัจจุบันนั้นชีวิต พฺรหฺมจารี (ผู้ถือเพศพรหมจรรย์ไม่สมรส) เป็นไปไม่ได้เลย โครงสร้างทางสังคมในโลกเปลี่ยนแปลงไปมากจึงเป็นไปไม่ได้ที่เราจะถือเพศพรหมจรรย์จากจุดเริ่มต้นของชีวิตนักศึกษา มีสถาบันในสาขาวิชาต่างๆมากมายทั่วโลกแต่ไม่มีสถาบันใดสอนนักศึกษาในหลักธรรม พฺรหฺมจารี ให้เป็นที่รู้จักกัน นอกจากเสียว่าเราจะประพฤติพรหมจรรย์มิฉะนั้นแล้วความเจริญก้าวหน้าในชีวิตทิพย์จะเป็นสิ่งที่ยากมาก ดังนั้นองค์ ไจตนฺย ทรงประกาศตามคำสั่งสอนในพระคัมภีร์สำหรับกลียุคนี้ว่า ในยุคนี้ไม่มีวิถีทางในการรู้แจ้งถึงองค์ภควานฺนอกจากการสวดภาวนาพระนามอันศักดิ์สิทธิ์ของศฺรี กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ หเร กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ กฺฤษฺณ หเร หเร หเร ราม หเร ราม ราม ราม หเร หเร