ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ สิบแปด
บทสรุปความสมบูรณ์แห่งการเสียสละ
โศลก 71
śraddhāvān anasūyaś ca
śṛṇuyād api yo naraḥ
so ’pi muktaḥ śubhāḻ lokān
prāpnuyāt puṇya-karmaṇām
śṛṇuyād api yo naraḥ
so ’pi muktaḥ śubhāḻ lokān
prāpnuyāt puṇya-karmaṇām
ศฺรทฺธาวานฺ อนสูยศฺ จ
ศฺฤณุยาทฺ อปิ โย นรห์
โส ’ปิ มุกฺตห์ ศุภาฬฺ โลกานฺ
ปฺราปฺนุยาตฺ ปุณฺย-กรฺมณามฺ
ศฺฤณุยาทฺ อปิ โย นรห์
โส ’ปิ มุกฺตห์ ศุภาฬฺ โลกานฺ
ปฺราปฺนุยาตฺ ปุณฺย-กรฺมณามฺ
ศฺรทฺธา-วานฺ — ศรัทธา, อนสูยห์ — ไม่อิจฉาริษยา, จ — และ, ศฺฤณุยาตฺ — สดับฟัง, อปิ — แน่นอน, ยห์ — เขา, นรห์ — มนุษย์, สห์ — เขา, อปิ — เช่นกัน, มุกฺตห์ — หลุดพ้น, ศุภานฺ — เป็นมงคล, โลกานฺ — โลก, ปฺราปฺนุยาตฺ — เขาบรรลุ, ปุณฺย-กรฺมณามฺ — แห่งบุญ
คำแปล
และผู้ที่สดับฟังด้วยความศรัทธาโดยปราศจากความอิจฉาริษยาจะเป็นอิสระจากผล
คำอธิบาย
โศลกที่หกสิบเจ็ดของบทนี้องค์ภควานฺทรงห้ามไว้อย่างชัดเจนว่า ไม่ควรสอน คีตา แก่พวกที่อิจฉาริษยาพระองค์ อีกนัยหนึ่ง ภควัท-คีตา มีไว้สำหรับสาวกเท่านั้น แต่บางครั้งสาวกขององค์ภควานฺเปิดชั้นเรียนและในชั้นเรียนไม่ใช่ว่านักศึกษาทุกคนเป็นสาวก คำถามคือแล้วทำไมจึงเปิดชั้นเรียน ได้อธิบายตรงนี้ว่าถึงแม้ว่าไม่ใช่ทุกคนเป็นสาวกแต่มีหลายคนที่ไม่อิจฉาริษยาองค์กฺฤษฺณ และมีความศรัทธาพระองค์ในฐานะที่เป็นบุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้า หากบุคคลเหล่านี้สดับฟังเกี่ยวกับองค์ภควานฺจากสาวกผู้ที่เชื่อถือได้ผลก็คือ พวกเขาจะเป็นอิสระจากผลบาปทั้งปวงทันที และหลังจากนั้นจะบรรลุถึงระบบดาวเคราะห์ที่คนมีคุณธรรมทั้งหลายอาศัยอยู่ ดังนั้นเพียงแต่สดับฟัง ภควัท-คีตา แม้บุคคลผู้ไม่พยายามเป็นสาวกผู้บริสุทธิ์จะบรรลุถึงผลแห่งกิจกรรมที่มีคุณธรรม ดังนั้นสาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์เปิดโอกาสให้ทุกๆคนเป็นอิสระจากผลบาปทั้งหมด และมาเป็นสาวกขององค์ภควานฺ
โดยทั่วไปผู้ที่เป็นอิสระจากผลบาป พวกที่มีคุณธรรมจะปฏิบัติกฺฤษฺณจิตสำนึกได้โดยง่ายดาย คำว่า ปุณฺย-กรฺมณามฺ มีความสำคัญมากตรงนี้ ซึ่งหมายถึงการปฏิบัติพิธีบูชาที่ยิ่งใหญ่ เช่น อศฺวเมธ-ยชฺญ ที่ได้กล่าวไว้ในวรรณกรรมพระเวท พวกที่มีคุณธรรมปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้แต่ยังไม่บริสุทธิ์ทีเดียวสามารถบรรลุถึงระบบดาวเคราะห์ของดาวเหนือหรือ ธฺรุวโลก ที่ ธฺรุว มหาราช สาวกผู้ยิ่งใหญ่ขององค์ภควานฺทรงประทับอยู่ และทรงมีดาวเคราะห์พิเศษเรียกว่า ดาวเหนือ