ภควัท-คีตา ฉบับเดิม
บทที่ หก
ธฺยาน-โยค
โศลก 36
asaṁyatātmanā yogo
duṣprāpa iti me matiḥ
vaśyātmanā tu yatatā
śakyo ’vāptum upāyataḥ
duṣprāpa iti me matiḥ
vaśyātmanā tu yatatā
śakyo ’vāptum upāyataḥ
อสํยตาตฺมนา โยโค
ทุษฺปฺราป อิติ เม มติห์
วศฺยาตฺมนา ตุ ยตตา
ศโกฺย ’วาปฺตุมฺ อุปายตห์
ทุษฺปฺราป อิติ เม มติห์
วศฺยาตฺมนา ตุ ยตตา
ศโกฺย ’วาปฺตุมฺ อุปายตห์
อสํยต — หักห้ามไม่ไหว, อาตฺมนา — ด้วยจิตใจ, โยคห์ — การรู้แจ้งแห่งตน, ทุษฺปฺราปห์ — ยากที่จะบรรลุ, อิติ — ดังนั้น, เม — ของข้า, มติห์ — ความเห็น, วศฺย — ควบคุม, อาตฺมนา — ด้วยจิตใจ, ตุ — แต่, ยตตา — ขณะที่พยายาม, ศกฺยห์ — ปฏิบัติได้, อวาปฺตุมฺ — บรรลุ, อุปายตห์ — ด้วยวิธีที่เหมาะสม
คำแปล
สำหรับผู้ที่หักห้ามจิตใจของตนเองไม่ได้
คำอธิบาย
บุคลิกภาพสูงสุดแห่งพระเจ้าทรงประกาศว่าผู้ที่ไม่ยอมรับการรักษาที่ถูกต้องที่จะให้จิตใจไม่ยึดติดกับการปฏิบัติทางวัตถุจะบรรลุผลสำเร็จในการรู้แจ้งแห่งตนได้ยากมาก การพยายามฝึกปฏิบัติโยคะในขณะที่จิตใจใฝ่หาความสุขทางวัตถุเปรียบเสมือนกับการพยายามจุดไฟในขณะที่ราดน้ำลงไป การฝึกปฏิบัติโยคะโดยไม่ควบคุมจิตใจเป็นการเสียเวลา การอวดวิธีการปฏิบัติโยคะเช่นนี้อาจได้รับผลกำไรงามทางวัตถุแต่ว่าไร้ประโยชน์ในการรู้แจ้งแห่งดวงวิญญาณ ฉะนั้นเขาต้องควบคุมจิตใจโดยให้จิตใจปฏิบัติรับใช้ด้วยความรักทิพย์แด่องค์ภควานฺอยู่เสมอ นอกจากว่าเราจะปฏิบัติในกฺฤษฺณจิตสำนึกมิฉะนั้นแล้วเราจะไม่สามารถควบคุมจิตใจได้อย่างมั่นคง บุคคลในกฺฤษฺณจิตสำนึกบรรลุผลแห่งการปฏิบัติโยคะได้อย่างง่ายดายโดยไม่ต้องพยายามนอกเหนือไปจากนี้ แต่ผู้ฝึกปฏิบัติโยคะไม่สามารถบรรลุผลสำเร็จได้หากปราศจากกฺฤษฺณจิตสำนึก