ภควัท-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ เจ็ด

ความรู้แห่งสัจธรรม

โศลก 22

sa tayā śraddhayā yuktas
tasyārādhanam īhate
labhate ca tataḥ kāmān
mayaiva vihitān hi tān
ส ตยา ศฺรทฺธยา ยุกฺตสฺ
ตสฺยาราธนมฺ อีหเต
ลภเต จ ตตห์ กามานฺ
มไยว วิหิตานฺ หิ ตานฺ
สห์ — เขา, ตยา — ด้วยสิ่งนั้น, ศฺรทฺธยา — แรงดลใจ, ยุกฺตห์ — ให้, ตสฺย — ของเทวดาองค์นั้น, อาราธนมฺ — เพื่อการบูชา, อีหเต — เขาปรารถนา, ลภเต — ได้รับ, — และ, ตตห์ — จากนั้น, กามานฺ — ความปรารถนาของเขา, มยา — โดยข้า, เอว — ผู้เดียว, วิหิตานฺ — จัด, หิ — แน่นอน, ตานฺ — เขาเหล่านั้น

คำแปล

เมื่อมีความศรัทธาเช่นนี้ เขาพยายามบูชาเทวดาเฉพาะองค์และบรรลุถึงความปรารถนาของตน แต่อันที่จริงผลประโยชน์เหล่านี้ ข้าเพียงผู้เดียวเท่านั้นที่เป็นผู้ให้

คำอธิบาย

เหล่าเทวดาไม่สามารถประทานพรแด่สาวกของตนหากไม่ได้รับอนุญาตจากองค์ภควานฺ สิ่งมีชีวิตอาจลืมไปว่าทุกสิ่งทุกอย่างคือทรัพย์สมบัติของพระองค์แต่เทวดาทรงไม่ลืม ดังนั้นการบูชาเทวดาและบรรลุถึงผลที่ตนปรารถนามิได้เนื่องมาจากเทวดา แต่เนื่องมาจากการจัดการขององค์ภควานฺสิ่งมีชีวิตผู้ด้อยปัญญาไม่ทราบเรื่องนี้ ดังนั้นจึงเข้าไปหาเทวดาด้วยความโง่เขลาเพื่อผลประโยชน์บางอย่าง หากสาวกผู้บริสุทธิ์ต้องการบางสิ่งบางอย่างเพียงแต่ภาวนาต่อองค์ภควานฺเท่านั้น อย่างไรก็ดีการขอผลประโยชน์ทางวัตถุไม่ใช่เป็นเครื่องหมายของสาวกผู้บริสุทธิ์ สิ่งมีชีวิตโดยทั่วไปเข้าหาเทวดาเพราะความบ้าคลั่งที่จะสนองตอบราคะของตน ที่เป็นเช่นนี้เพราะสิ่งมีชีวิตปรารถนาบางสิ่งบางอย่างที่ไม่สมควร องค์ภควานฺจึงทรงไม่ตอบสนองความต้องการของเขา ใน ไจตนฺย-จริตามฺฤต กล่าวไว้ว่าผู้ที่บูชาองค์ภควานฺ และในขณะเดียวกันปรารถนาความสุขทางวัตถุเป็นการขัดแย้งกันในความปรารถนาของตนเอง การอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อองค์ภควานฺ และการบูชาเทวดามิใช่อยู่ในระดับเดียวกันเพราะการบูชาเทวดาเป็นวัตถุ และการอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อองค์ภควานฺเป็นทิพย์โดยสมบูรณ์

สำหรับสิ่งมีชีวิตผู้ปรารถนาจะกลับคืนสู่องค์ภควานฺความต้องการทางวัตถุจะเป็นอุปสรรค สาวกผู้บริสุทธิ์ของพระองค์จะไม่ได้รับรางวัลผลประโยชน์ทางวัตถุเหมือนกับสิ่งมีชีวิตผู้ด้อยปัญญาปรารถนา ดังนั้นคนโง่เขลาจึงนิยมการบูชาเทวดาในโลกวัตถุมากกว่าที่จะปฏิบัติการอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อองค์ภควานฺ